Köpek Gençlik Hastalığı (Distemper)

Köpeklerde yüksek ateşle seyreden,çok bulaşıcı,sıklıkla öldürücü,solunum,sindirim ve sinir sistemini etkileyen viral bir hastalıktır. Hastalık en sık olarak 3-12 aylık yavru köpeklerde görülmesine karşın en çok 3-6 aylık köpekleri etkiler. Yaşlı köpeklerde de görülebilmektedir.

Hastalığın Nedeni  (Etiyoloji)

Hastalığın etkeni paramyxovirus ailesine ait  canine distemper virustür (CDV). Virüs 60°C’de 30 dakika içinde parçalanır. 0-4°C’de haftalarca yaşamını sürdürür. Bu nedenle hastalık kış aylarında daha sık görülmektedir.

Hastalığın Çıkışı,Yayılışı  (Epizootiyoloji)

Hastalık, hasta hayvanların salya, dışkı, idrar ve burun akıntıları ile çevreye yayılarak diğer köpeklere bulaşır. Aşı olmamış hayvanların hasta hayvanlarla teması en önemli risk faktörüdür. Köpek gençlik hastalığı  zoonoz   değildir yani insanlara bulaşmaz.

Klinik Belirtiler

Hastalığın 5 formu vardır.
Göz formu: Gözde sulu, çoğunlukla irinli bir akıntı vardır. İrinli akıntıdan dolayı göz

kapakları birbirine yapışabilir. Gözde kızarıklık vardır.

Solunum formu: 40-41 derece yüksek ateş ile başlar. Burunda akıntı ve çatlamalar,

öksürük ve hastalık bronşite (pneumoni) doğru ilerler.

Sindirim formu: Bu formunda köpek de ishal ve kusma görülür. İshal ve kusmaya bağlı olarak dehidrasyon meydana gelir. Dışkı mukuslu, pis kokulu ve çoğu kez kanlıdır. Hayvanlarda iştahsızlık ve kilo kaybı görülür.

 

Deri formu: Deride kepeklenme vardır. Özellikle tüysüz bölgelerde kızarıklıklar

ve püstüller (kabarık lezyonlar) görülmektedir. Özellikle ayak

tabanında sertleşmeler görülür. Pati yastıklarında çatlamalar (hard pad disease) ve nekrozlar görülür.

Sinirsel formu: Kaslarda (yüz ve bacak kaslarında) istem dışı titremeler ve gerilmeler görülür. Ayrıca saatlerce inleme, nöbet geçirme görülebilir. Hayvanlarda koordinasyon bozukları, körlük görülür. Sonucunda kısmi veya tam felç görülebilir.

Virüsün  kuluçka (inkubasyon) süresi 14-18 gündür. Yani etken vücuda girdikten sonra ilk belirtiler 4-7 gün içerisinde 40-41 derece ateş ve lökopeni ile başlar. Ateş intermittent (dalgalı) şekilde seyreder.

Teşhis

Tipik klinik belirtiler (ayak tabanında sertleşmeler ve sinirsel bulgular) teşhise yardımcı olur. Ancak kesin teşhis laboratuvar testleri ile doğrulanmalıdır. Rapid test kitleri (hızlı tanı kitleri) ile kesin tanı konulabilmektedir.

Tedavi

Virüsü öldürmeye yönelik özel bir tedavi yoktur bu sebeple destekleyici tedavi yapılmalıdır. Sekonder enfeksiyonları önleyebilmek için geniş spektrumlu antibiyotikler uygulanır. Kusmayı önlemek amacıyla antiemetik ilaçlar uygulanır. Dehidrasyonu önlemek ve sıvı-elektrolit dengesini sağlamak için sıvı sağaltımı yapılmalıdır. Vitamin uygulamaları da sağaltım şansını arttırmaktadır.

Koruma

Hastalıktan korunmanın en etkili yolu yavru köpeklerin zamanı geldiğinde aşılanmasıdır. Ayrıca yıllık aşı tekrarı ile de bağışıklığın devamı sağlanmalıdır. İyileşen köpekler taşıyıcı değildir. Tam iyileşen köpekler hastalığa tekrar yakalanmazlar.

Veteriner Hekim

Fulya ÖZTÜRK